De vrijwillige inzet door jongeren is belangrijker dan ooit, ziet Martijn Schot, manager bij NPV Zorg voor het leven. Maar om je organisatie zo in te richten dat deze jongeren zich ook vrijwillig aanmelden is niet makkelijk. 'Het is volgens ons echt nodig om kennis van buiten onze organisatie te krijgen om aan de slag te gaan met de jongere generaties.'
Ruim twee jaar geleden werd door TijdVoorActie en NPV-Zorg voor het leven de Expertisegroep Jong Oud opgezet. Doel van dit kenniscentrum is om organisaties te ondersteunen in het verbinden van jongeren en ouderen en intergenerationeel contact te stimuleren.
'Wij vinden het bij de NPV belangrijk dat generaties elkaar ontmoeten, dat jong en oud samen dingen doen die ze leuk en belangrijk vinden in de maatschappij. Daarvoor hebben we kennis van anderen nodig, om aan de slag te gaan met de generatie die eraan komt. TijdVoorActie heeft veel ervaring en kennis op het inzetten van jonge vrijwilligers, voor ons is dat reden om samen op te trekken in de Expertisegroep Jong Oud.' - Martijn
Het betrekken van jongeren als vrijwilliger: een grote noodzaak
Het betrekken van jongeren als vrijwilliger bij je organisatie is volgens Martijn grote noodzaak. 'We zien dat ouderen steeds langer thuis wonen, eerder uit het ziekenhuis worden ontslagen. Om hen goed te ondersteunen is praktische hulp nodig; wie doet er de tuin, wie komt er langs voor een kopje koffie? Jongeren kunnen dat net zo goed als oudere vrijwilligers. We hebben jong en oud nodig en we willen het echt met z’n allen doen. Binnen de NPV zijn de hulpvragers vaak ouderen en zijn de meeste vrijwilligers ook ouder. Dat maakt het extra waardevol om jongeren erbij te gaan betrekken.'
Ontwikkeltraject Klaar voor Elkaar
Om organisaties hiermee op weg te helpen, namen vijf NPV afdelingen en verschillende zorgorganisaties deel aan het ontwikkeltraject Klaar voor Elkaar. De grootste ontdekking voor Sarieke Bronkhorst (projectcoördinator bij NPV - Zorg voor het leven en co-trainer) in dit traject is de kunst van het omdenken. ‘Het is belangrijk om meer te kijken vanuit de doelgroep dan vanuit je eigen behoefte aan vrijwilligers. Dat levert een hele andere werkwijze op.'
Klaar voor Elkaar
Klaar Voor Elkaar is een ontwikkeltraject voor maatschappelijke organisaties die met ouderen werken en/of die hun vrijwilligersbestand willen verjongen. Aan de hand van waarderend onderzoek lopen we met de organisatie op en delen we kennis en ervaringen. De onderwerpen die aan bod komen zijn onder andere generaties, de belevingswereld van jongeren, interactie tussen jong en oud, het bereiken en betrekken van jongeren en de cultuur en structuur die nodig zijn om jongeren te betrekken. We werken toe naar een concrete wervingsactiviteit en laten deze uitvoeren tijdens het traject. Door opdrachten tijdens en tussen de bijeenkomsten door wordt de input praktisch gemaakt. In het traject wordt er zo gericht mogelijk gecoacht op wat de individuele deelnemers en hun organisatie nodig hebben om het geleerde zich eigen te maken en jongerenproof te worden.
Jongeren als vrijwilligers: Een nieuwe benadering voor betrokkenheid
Een voorbeeld ziet Sarieke in de manier waarop jong en oud zich willen inzetten. Bij een lokale NPV-afdeling kregen twee jongeren de vraag om als vrijwilliger op bezoek te gaan bij oudere mensen. Ze reageerden positief, willen graag iets doen voor een ander en zien het ook als versterking van hun eigen vriendschap.
’Vrijwilligers worden bij NPV vaak gevraagd voor het leven lang. Jongeren daarentegen zijn vaak minder te porren voor structurele verbinding. We leven in andere tijden. Als je potentiële vrijwilligers laat proeven van je organisatie en van wat ze daar zouden kunnen doen, dan kunnen zij ontdekken waar hun interesse naar uit gaat en op welke manier zij eventueel betrokken willen zijn. Vaak zijn organisaties gewend om te denken vanuit de vacature en taak en wie daarbij zou passen. In dit traject zijn de deelnemers daar anders naar gaan kijken. Deze werkwijze kost tijd, maar ik zag in de trainingen dat als deelnemers het omdenken doorhebben, ze heel blij zijn dat ze dat hebben geleerd. Jongeren als vrijwilligers betrekken vraagt om een hele andere werkwijze.'
De Expertisegroep Jong Oud brengt kennis van buiten naar binnen
Ook Martijn ziet dat er geen quick-fǐx is om jongeren en ouderen te verbinden in het doen van vrijwilligerswerk. 'Je moet je echt realiseren datje werk te doen hebt, dat op alle niveaus moet landen. Daarom werken we alleen met afdelingen die echt interesse hebben. Die zelf aangeven; wij zien de noodzaak ervan in om jongeren aan ons te binden. Het begint met de wil om te leren. De volgende stap is om getraind te worden. De Expertisegroep Jong Oud brengt kennis van buiten in op het gebied van contact leggen met jonge vrìjwilligers, werven, communiceren etc. Dat is heel waardevol, voor mij doet de Expertisegroep Jong Oud er daarom echt toe!'
Een aantrekkelijk ontvangstklimaat voor jonge vrijwilligers
Voor Sarieke is het vormgeven van een aantrekkelijk ontvangstklimaat voor jonge vrijwilligers een belangrijke stap. ‘Het is super belangrijk dat jongeren zich welkom voelen bij je organisatie. Dat vraagt een ander welkom dan bij ouderen. Anders zijn ze zo weer weg. Dan landen ze niet in je organisatie. Zoek jongeren daarnaast op waar ze zijn! En scherm dan niet met een contract, laat ze zich niet direct hoeven vastleggen, maar geef de jongere die binnenkomt de ruimte.'
Met het ontwikkeltraject achter de rug, is de NPV er volgens Martijn nog niet. 'We willen graag meer afdelingen op eenzelfde manier trainen omdat we zien dat het echt mogelijk is om binnen je organisatie de wil aan te boren om jongeren te betrekken. Het is een flinke investering, maar we zien de noodzaak er echt van in. Een mooie opgave om mee aan de slag te gaan.'
Zou het niet geweldig zijn? Dat alle jongeren opgroeien in een omgeving waarin ze zich gezien en gewaardeerd worden? Een omgeving die hen uitnodigt bij te dragen aan de maatschappij. Een proeftuin waar ze kunnen leren en vaardigheden kunnen ontwikkelen?
Wij ondersteunen organisaties die jongeren willen betrekken bij de samenleving. Wil jij jongeren duurzaam activeren zich in te zetten voor een ander en de samenleving? Geweldig!