Impactverhaal TijdVoorActie en Vereniging NOV

TijdVoorActie en Vereniging NOV stimuleren intergenerationeel contact: ‘Jongeren en ouderen leren van elkaar’

TijdVoorActie is sinds 2014 lid van de Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV). De twee organisaties trekken samen op om de vrijwillige inzet in Nederland verder te ontwikkelen en verduurzamen. Petra van Loon van NOV is al sinds het begin bij die samenwerking betrokken. Zij vertelt hoe TijdVoorActie en NOV elk vanuit hun eigen perspectief werken aan het bereiken van jongeren en organisaties die intergenerationeel contact willen stimuleren.

Kun je iets vertellen over jouw rol bij Vereniging NOV?

Ik werk sinds eind 2015 bij NOV en ben vaak verbonden aan landelijke programma’s. Mijn rol is om die programma’s te coördineren en te werken aan kennisontwikkeling.

Hoe is de samenwerking tussen onze organisaties ontstaan?

In 2016 is TijdVoorActie voor het eerst bij ons in beeld gekomen via het landelijke programma Vrijwillig Dichtbij. Dat was een samenwerking van 14 landelijke vrijwilligersorganisaties, bedoeld om lokale initiatieven te ondersteunen. Bij TijdVoorActie zijn dat lokale jongerennetwerken (de TijdVoorActie community partners). Vanuit de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) werden er toen veel taken binnen de zorg en welzijn overgedragen naar gemeentelijk niveau. Met Vrijwillig Dichtbij probeerden we alle betrokken organisaties voor te bereiden op de veranderingen die daarbij horen door samen te werken. TijdVoorActie is een van die organisaties. De rol van TijdVoorActie in het programma Vrijwillig Dichtbij was om lokale jongerennetwerken te ondersteunen bij hun doorontwikkeling. Daarnaast ging zij met andere betrokken organisaties om tafel om te bepalen hoe ze ervoor kunnen zorgen dat ze aantrekkelijk zijn voor jongeren.

Hoe is die samenwerking toen verder geëvolueerd?

Het programma Vrijwillig Dichtbij liep ten einde en maakte plaats voor Samen Ouder Worden. In dat programma zetten we in op nieuwe samenwerkingen met ouderen, met vrijwilligersorganisaties en met gemeente en beroepskrachten in zorg en welzijn. De betrokkenheid van TijdVoorActie werd met dat programma intensiever. Naast dat TijdVoorActie een rol had om lokaal deze nieuwe samenwerkingen aan te jagen kwam het thema intergenerationeel contact duidelijk op tafel. Samen met zorgorganisatie NPV ontwikkelde TijdVoorActie vanuit haar Expertisegroep Jong-Oud nieuwe tools om jongeren en ouderen op een betekenisvolle manier met elkaar te verbinden.

Uit het eerste programma hebben we geleerd dat er meer tijd en aandacht nodig is om jongeren en vrijwilligersorganisaties samen te brengen. TijdVoorActie heeft daarom bij Samen Ouder Worden een grotere rol en loopt op lokaal niveau mee met organisaties om bewustwording te creëren over hoe je jongeren betrekt en voor een langere tijd inzet. Daar is namelijk meer voor nodig dan een paar keer meelopen of een korte cursus geven. TijdVoorActie loopt structureel mee, deelt kennis en geeft trainingen. Die rol hebben ze al goed opgepakt bij Vrijwillig Dichtbij en bij Samen Ouder Worden doen ze dat nog intensiever.

Hoe draagt de samenwerking met TijdVoorActie bij aan onze gedeelde missies?

De missie van NOV is het op de kaart zetten en versterken van vrijwillige inzet in Nederland. TijdVoorActie doet deels hetzelfde, maar dan specifiek op jongeren gericht. Dat is een doelgroep die maar lastig te bereiken is, maar zij zijn er goed in. We vullen elkaar dus goed aan.

In de tweede fase van het programma Samen Ouder Worden ligt de focus op intergenerationeel contact. Dat is een van de vier actielijnen. In dat opzicht is TijdVoorActie de ideale partner. Het is namelijk soms een uitdaging om ouderen en jongeren samen te brengen, terwijl het zoveel kan opleveren. Samen zijn we bezig met invulling geven aan vragen als: Hoe brengen we die generaties bij elkaar? Hoe zorgen we dat het contact gelijkwaardig en wederkerig is, zodat het betekenis heeft voor zowel jongeren als ouderen? Uit onze gezamenlijke inspanningen zijn al mooie dingen ontstaan.

Op welke wijze heeft onze samenwerking positieve impact op jongeren en op het vormen van een uitnodigende omgeving voor jongeren?

Je kunt als vrijwilligersorganisaties jongeren willen betrekken, maar daar moet je wel iets voor doen. Ik denk bovendien dat we veel kunnen leren van het wereldbeeld van jongeren en hoe zij de toekomst zien. Door globalisering plaatsen zij de opgaven waar we voor staan in een breder perspectief dan voorgaande generaties. Ze verdienen een plek aan tafel als we het hebben over het invullen van de samenleving en hoe we contact met elkaar hebben. Dankzij de gezamenlijke inspanningen van NOV en TijdVoorActie lukt dat steeds beter. We zijn er nog niet, maar ik merk nu al wat het oplevert.

Kun je verhalen delen die dat illustreren?

Ik heb bij een lokale praktijk van Samen Ouder Worden in Middelburg gezien wat het op kan leveren om jongeren en ouderen bij elkaar te brengen. Daar zijn jongeren stadsbreed uitgenodigd om in gesprek te gaan met ouderen vanuit het project Samen Ouder Worden. Ouderen daar hebben gesprekken met de jongeren die ze niet eens met hun eigen kleinkind voeren. Ze voelen die connectie en nemen dat ook weer mee in hun contact met anderen. Anderzijds gaven de jongeren aan dat ze het fijn vonden om op die manier met een oudere te praten. Dat ze helemaal niet wisten dat oudere mensen vaak met dezelfde gedachten zitten, of dat ze juist veel van hen kunnen leren.

Ik denk dat we daaruit kunnen opmaken dat de relatie tussen twee mensen bepalend is voor de interactie. We hebben een soort patroon van hoe ouderen, kinderen en kleinkinderen met elkaar omgaan. Dat gesprek kun je ook openbreken. Dan krijgt het intergenerationele contact nog meer waarde. Voor alle betrokkenen.

Hoe zie jij de toekomst van onze samenwerking en de impact ervan op jongeren in onze omgeving?

We bouwen samen verder. Op dit moment werk ik samen met Johanna Hoving van TijdVoorActie aan een coalitie Intergenerationeel Contact. Ik vind de coalitie die zich inzet voor intergenerationeel contact een positieve vooruitgang en hoop dat die zich verder ontwikkelt. De verbinding tussen generaties is namelijk belangrijk. MDT gaat over talentontwikkeling. Intergenerationeel Contact gaat over waardevolle ontmoetingen en duurzame verbindingen tussen jong en oud. Ik zou graag zien dat we jongeren en ouderen meer met elkaar verbinden. Dat is gezien de opgaven die er liggen in een vergrijzende samenleving heel hard nodig. We moeten er samen de schouders onder willen zetten en bouwen aan een samenleving waar iedereen ertoe doet, zich gezien en gewaardeerd voelt.

TijdVoorActie wil een uitnodigende omgeving voor jongeren creëren waarin ze worden gezien en gehoord. Heb je suggesties voor verbeteringen of aanvullende manieren waarop we deze uitnodigende omgeving voor jongeren kunnen versterken?

Ik denk dat we jongeren serieuzer mogen nemen. We moeten serieuze pogingen doen om ze uit te nodigen om aan te schuiven aan tafel. Een prettige samenleving voor iedereen creëer je samen. TijdVoorActie is in dat opzicht al goed bezig, maar ik denk dat we nog meer stappen kunnen zetten. Het is belangrijk dat jongeren zich bewust worden van hun rol in de wereld en daarvoor is het nodig dat ze meepraten. Hun individuele talent ontwikkelen is zeker belangrijk, maar ze zijn ook onderdeel van een groter geheel. Ik hoop dat we daar in de komende periode aan kunnen gaan werken. Samen met jongeren en ouderen.